نهێنییا کۆمبوونا سەرۆک بارزانی و مەزلووم عەبدی چ بوو؟

بەلاڤ بکە

گاڤ

سەرۆک بارزانی دوهی پێشوازی ل فەرماندارێ گشتی یێ هێزێن سووریا دیمۆکرات کر، ئەرێ د ڤێ کۆمبوونێ دا چ بۆ کوردان هاتییە کرن؟ نهێنییا ڤێ سەرەدانێ د ڤی دەمێ هەستیار ییێ سوورییێ دا چ یە؟ چ تەوەر د کۆمبوونێ دا هاتینە بەحسکرن و سەرۆک بارزانی دێ چ بۆ رۆژئاڤایێ کوردستانێ کەت؟

ئاژانسا عەرەبیە ل گۆرەی ژێدەرەکێ بلند ژ ناڤ هەسەدێ ئاشکراکر: سەرۆک مەسعوود بارزانی دوهی ل هەولێرێ پێشوازی ل مەزلووم عەبدی، فەرماندارێ گشتی یێ هەسەدێ و شاندەکا بلند یا هەڤپەیمانییا نێڤدەولەتی کر و کۆمبوونەکێ دا بەحسا چەندین تەوەران هاتە کرن، ژ وان، پاشەرۆژا کوردان د سووریا یا نوی دا، ئێکڕێزییا کوردان د سوورییێ دا،  نڤیسینا دەستوورێ سوورییێ و ئێکەم هەلبژارتنێن پشتی ئەسەدی ل وی وەلاتی و ناڤبەینکارییا هەسەدێ و تورکیا.

پاشەرۆژا کوردان د سووریا یا نوی دا

 

 

ل گۆرەی وی سەرکردەیێ هەسەدێ کو نەخواستییە ناڤێ خۆ ئاشکرا بکەت، سەرۆک بارزانی دوهی د کۆمبوونا ل گەل مەزلووم عەبدی دا، دوپات کرییە کو پێدڤییە کورد پشکەکا سەرەکی بن ژ پێکهاتەیا سووریا یا نوی، سووریایەکا ئێکگرتی و نەمەرکەزی و د چارچووڤەیێ وێ سوورییێ دا، کورد دەستبەرداری هێزا خۆ یا چەکداری (هەسەدێ) نەبن.

هەر د وێ کۆمبوونێ دا سەرۆک بارزانی و عەبدی بەحسکرییە کو پیدڤییە ل دەمەکێ نێزیک لایەنێن کوردی ل سوورییێ ئێکڕێز ببن و ب دانوستاندن رێک بکەڤن.

نڤیسینا دەستووری و ئێکەم هەلبژارتن ل سوورییێ

وی ژێدەری هەروەسا دیارکرییە: د کۆمبوونێ دا بەحس هاتییە کرن کو پێدڤییە لایەنێن کوردی ل سوورییێ (هەسەدە و ئەنەکەسە) بەری دەستپێکرنا قووناغا نڤیسینا دەستوورێ سوورییێ و ئێکەم هەلبژارتنێن پشتی کەفتنا ئەسەدی ل وی وەلاتی، رێک بکەڤن و ب ئێک شاند و ئێک پاکێجێ داخوازییان بچنە دیمەشقێ، مافێن کوردان د دەستوورێ سوورییێ دا گەرەنتی بکەن و کورد دەستبەرداری هێزا خۆ یا چەکدار (هەسەدێ) نەبن، لێ د هەمان چارچووڤە دا، چەکدارێن پەکەکێ کو تورکیا ب گەف ل سەر خۆ دزانیت، نەمیننە ل ناڤ سوورییێ.

ناڤبەینکاری د ناڤبەرا هەسەدێ و تورکیا دا

 

 

ل گۆرەی ئاژانسا عەرەبییە، د قووناغا بهێت دا، سەرۆک بارزانی ب پشتەڤانییا ئەمریکا دێ ناڤبەینکارییا هەسەدێ و تورکیا کەت، ب مەرجەکی ل ئێکەم قووناغ، تورکیا هێرشێن خۆ ل سەر باکۆرێ رۆژهەلاتێ سوورییێ رابگریت، د قووناغا د دویڤ دا، دانوستاندن د ناڤبەرا هەسەدێ و تورکیا دا دەستپێ بکەن و هەر دەما ئەو ل سەر راوەستاندنا شەڕی رێک کەفتن، ل پاشەرۆژێ دێ سێ دەرگەهێن سنۆری د ناڤبەرا باکۆرێ سوورییێ و تورکیا دا هێنە ڤەکرن و ئالوگۆڕییا بازرگانی و ئابۆری دێ د ناڤبەرا وان دا دەستپێ کەت.

سەرۆک بارزانی پێشتر چ بوو رۆژئاڤایێ کوردستانێ کرییە؟

 

 

سەرۆک بارزانی بەردەوام ب هەلویست و کریار پشتەڤانییا رۆژئاڤایێ کوردستانێ کرییە، ل دەما چێبوونا بۆیەرێن قامشلۆ ل سالا 2004ێ ب فەرمانا سەرۆک بارزانی سنۆرێن هەرێما کوردستانێ ل بەرانبەر پەنابەرێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ هاتنە ڤەکرن و ژ سالا 2011 تا دویماهییا سالا 2014ێ هەرێما کوردستانێ ب سەدان هزار پەنابەرێن دی یێن کوردێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ حەواندن و ل گەل زێدەبوونا گەفا داعشێ ل سەر رۆژئاڤایێ کوردستانێ، ب فەرمانا سەرۆک بارزانی و بریارا فەرمی یا پەڕلەمانێ کوردستانێ، هێزێن پێشمەرگەی د ئاخا تورکیا را بۆ کۆبانێ هاتنە هنارتن و نەهێلا تیرۆرست وی باژێڕێ گرنگ یێ کوردان بگرن.

پشتی لاوازبوونا گەفا داعشێ، نێزیکی 10 سالانە سەرۆک بارزانی بەردەوام داخواز ژ ئالییێن سیاسی یێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ دکەت، ئێکڕێز بن و ب دانوستاندن رێک بکەڤن، ژبەر کو نابیت د سووریا یا نوی دا، کورد دپرت و بەلاڤ و هەڤدژ بن و پێدڤییە ب ئێک شاند هەمی مافێن کوردان د دەستوورێ سووریا یا نوی دا مسۆگەر بکەن.

بەری کۆمبوونا سەرۆک بارزانی و مەزلووم عەبدی، حەمید دەربەندی ب نوینەراتییا سەرۆک بارزانی چووبوو رۆژئاڤایێ کوردستانێ و ل گەل مەزلووم عەبدی کۆم ببوو و بریاربوو دوهی مەزلووم عەبدی و سەرکردەیێن هەسەدێ ل گەل سەرکردەیێن ئەنجوومەنا نشتیمانی یا سووری ئەنەکەسێ کۆم ببن، لێ ژبەر کۆمبوونا ل گەل سەرۆک بارزانی، ئەو کۆمبوون بۆ دەمەکێ نەدیار هاتییە پاشخستن.

دوهی پشتی کۆمبوونا سەرۆک بارزانی و عەبدی، بارەگایێ بارزانی راگەهاندبوو: دویماهی پێشهاتێن ئەمنی و سیاسی یێن سووریێ و چارچووڤەیێ گشتی یێ سەرەدەرییا ئالیێن سیاسی ل گەل رەوشا نوی یا سوورییێ، چەوانییا نیشاندانا هەلویستەکێ هەڤپشک یێ ئالیێن سیاسی یێن کوردی و پێدڤیاتییا وێ یەکێ ئالییێن سیاسی یێن کوردی بێی دەستوەردانا چ ئالییان و دیارکرنا چارەنڤیسێ خۆ ب ئاشتیانە و ئێکڕێزییا کوردان بۆ نەهێلان دوبارەبوونا نەهامەتییان تەوەرێن سەرەکی یێن کۆمبوونێ بوون.

سیاسەتڤانێن باکۆرێ کوردستانێ دەربارەی کۆمبوونێ چ گۆت؟

پشتی کۆمبوونا سەرۆک بارزانی و عەبدی ب دەمەکێ کێم، ئۆسمان بایدەمیر، سیاسەتڤانێ دیار یێ باکۆرێ کوردستانێ د پۆستەکی دا نڤیسی: پیرۆز بیت. ئەڤە هیڤییا ملیۆنان کوردستانییان بوو. هزار جاران مالا وە ئاڤا. هیڤیخوازین ئەڤە یا بەردەوام بیت و دەرگەهێن خێرێ ڤەبکەت.

هەر دەربارەی کۆمبوونێ، لەیلا زانا، سیاسەتڤانا دیار یا باکۆرێ کوردستانێ نڤیسی: سوپاس بۆ وە، ئەڤ چەندە پیرۆز و بەردەوام بیت. پێکڤەژیانا گەلان پیڤەرێ مە یە، وە هیڤییا گەلێن رۆژهەلاتا ناڤین مەزن کر.

 

زێدەتر دەربارەی