کوڤان حسێن

(صدفەیە)  (حامورابی) سەرھاتیا ئێکەم یاسایێ نڤیسی ل شارستانیا مروڤایەتیێ ل ڤێ جوگرافیا نوکە دبێژنێ (ئیراق) تومارکری. ھەر تشتێ لۆژیکەکا نەخۆش (تەخمین) بکەت لڤێ ئێراقێ ھەیە (سەمسار) بۆ (بارونێن) خۆ ھەنە (یاسا و دەستوور) تێنەبن. ئەڤ وەلاتە وەک بێژی بۆ (قەیرانان) ئافریە و گرێبەست لگەل (ئالوزی و گرژیان) ھەیە. سیاسەتا رەڤینێ ژ چارەسەریان بۆ خولقاندنا قەیرانەکا دی. ئەڤە ھێلا رون و ئارەستا سیاسیا نوکە یا سیاسێن شیعە یە ل ئێراقێ. پشتی دەست ب سەرداگرتنا دەستهەلاتێ ل ئێراقێ بێگومان ب پشتەڤانیا کوردان وەک بەرھەمێ (تحالف شیعی کوردی) یا وەختێ خۆە دا هاتیە کرن. پشتی دەمەکێ کێم گەفێن بکارئینانا ئێف 16 ل کوردستانێ کرن و تالیێ راستی قەیرانەکا ئابۆریا درێژ خایەن کرن و ئاشکرا ب تێگەھێ خۆە یێ (ساڤا) بۆ سیاسەت و دەولەتداریێ دیارکرن. ئەڤە پێتڤی ب شروڤێ ناکەتن. ئیراق نوکە بخۆە ئەنجامێ ڤێ لۆژیکێ رۆژانە دیار دکەتن. ئالوزی بۆ ئالوزیێ. مەزھەبگەریا سیاسی  ئاستەک تۆمارکریە کو ھیج ئاسویەکا رون و گەش ب ڤێ تەخا سیاسیا نوکە بۆ پاشەروژێ دیار نینە. دەولەتەک لڤی سەردەمێ ھێشتا ب تێگەھێ ئەڤە (بەنی ئومەیە و ئەڤە دژبەرێن) وانە. سیاسی بیر بکەن. نۆرمالە ھەمی گەھێن دەولەتێ بۆ ئایدولۆژیەکا (ئاینی و مەزھەبی) یا توند ئارەستە بکەن. دیمۆکراسی و مافێ مروڤی و (حوکمە) بتنێ د فەرھەنگا دا ماینە. دادگەھا فیدرالی بیت دژی فیدرالیێ بیت. دژی ھەر چ نموونەکا جودایی مەزھەبێ دەستەلاتێ بیت. ڤی وەلاتێ دبێژنێ ئیراق، ھەرۆژ بەشەکێ سەنگا خۆ ژدەست ددەتن. لسەر ھەمی ئاستێن سیاسی ژی نەژادپەرستیا خۆە بەرامبەر کوردان تووشی شکەستنێ بوون. بۆ رازیکرنا لۆژیکێ نەخۆشێ خۆە. دادگەھا فیدرالی ب دژی کوردستانێ بکارئینا و شەرم نەکەن و نە ترسن ب ئاشکرا دادگەھا فیدرالی دێ ھەرێما کوردستانێ (ھەلوەشینیت). کورد و سەرۆک بارزانی ب تاکا سەرێ خوە بەرھنگرای دادگەھێ بوون؟، جار ب گڤاشتن جار ب دیالۆگ ئەو (غرورا) ھەی نەھێلا. (ملزم و بات) یا بریارێن وێ سەرۆک بارزانی سنورەک بۆ دیارکر. جورئەت دا ھەر (مەزلومەکێ) بێ ترس بێژیت، ئەڤ دادگەھە (محکمە سەوریە).

راگرتنا (3) یاساێن پەیوەندی ب (3) پێکھاتێن ئیراقێ ڤە ھەی د نوکە دا سەرکێشیەکا مەترسیدارە بۆ سەرھلدانا ھەمی رەنگێن توندیێ ب ھاتنا (داعشەکا) دژوارتر ژی. سنە نیڤەک ئاوارە نە و یێن دی ژی خودانێن ب ھزاران گرتی و بێ سەروشینانن. ب ھەبوونا یاسایا لێبوورینێ ھندەک ھیڤی بۆ پەیدابوون کو دەولەت ب مەزھەبگەری جارێ ڤێ قووناغێ بیر ناکەتن. ب (ملیونان) مەترێن ئاخا کوردان ب بریاراێن (مجلس قیادە) یا بەعسیان کو دیاری داینە عەرەبان، دا بۆ کوردان زڤرن ڤە. جارەکا دی ددەرھەق کوردان دا نەک نەژادپەرست بوون بەلکو فاشی دیار بوون.

ئەڤ دادگەھە وەک دیار ئەرکێ وێ بتنێ راگرتنا ھەمی وان یاسایایە یێن (ئیسلاما شیعی) و بۆ ھزرێن خۆە گەف دزانیت، رابگریت بەرامبەر کوردان ب نەفەسەک (عنێری) ئەگەر پێتڤی بوو.

گوشەگیرکرنا سنەیان پشتی یا کوردان دھێت ب دەستەلاتێن ڤێ دادگەھێ. ئەڤە ژی ب راستی مەترسیە و ھیچ کەسەک ئیراقی ژڤێ مەترسیێ سەلامەت نابیت. ھەمان سیناریۆیا پێشی ھاتنا داعشێ دیار دبن. نە دیرە سنە ب رژنە سەرجادان و پەنایێ بەنە بەر چەکی ڤە ب و بخێرھاتنا داعشێ بکەن ب (ڤێرژەنی) جولانی.ئەفجارە.

رحمەت ل گۆرا تە بیت (مستەفا بارزانی) دەما ھەرۆژ ئینقیلابەک ل ئیراقێ ری ددا جارەکێ ب کورتی د بەرسڤا پرسیارا روژنامەڤانەکێ دا کا بۆچی ھین شورەشێ دکەن، گۆت "ئەم شورەشێ دکەین دا نە ھەرۆژ ئێک بێت بێژیت(قررنا ما یلی...)

نوکە دادگەهـ ھەرۆژ دبێژیت. (قررنا مایلی....) بارزانیەک نەبیت ڤێ جارێ. دێ (جولانیەک) ھەبیت.