سه‌ركردێ ئاشتیێ نموونه‌یا پاراستنا كوردێن عفرینێ جیۆسیاسییا كوردان ل رۆژئاڤا د گوهۆڕیت
بەلاڤ بکە
حسێن قائیدى – شیره‌تكار ل سه‌رۆكایه‌تییا هه‌رێما كوردستانێ
كه‌سایه‌تییه‌كێ ل سه‌ر خۆ رۆله‌كێ گرنگ د رۆژهه‌لاتا ناڤین دا د گێڕیت، یا گرێدایى ره‌وش و ئالۆزیێن هه‌ر ژ سالا 2011ێ تا نوكه و ل سه‌ر ئاسته‌كێ بلند یێ دیپلۆماسى شایه دو هێزێن دژبه‌رى ئێك نێزیكى ئێك بكه‌ت و بزاڤا چاره‌كرنا كێشه‌یێن وان یێن ئه‌ڤه بۆ ده‌ما چه‌ندین سالانه چاره بكه‌ت.
هێزێن سووریا دیمۆكرات ل سه‌ر ئاخا سووریا هه‌ر ژ ده‌ستپێكا به‌رپابوونا شۆڕشا سوورى و تا نوكه هه‌بوونا خۆ ل سه‌ر ئه‌ردى بنه‌جهـ كریه، ل ده‌مه‌كى توركیا وان ب ئالیگرێن په‌كه‌كێ د زانیت، هه‌ڤده‌مى ڤێ هه‌ڤكێشه‌یا ئالۆز، نێچیرڤان بارزانى، سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ د چارچۆڤێ به‌رهنگاربوونا تیرۆرێ دا شیا به‌لانسه‌كا بنه‌كۆك بۆ ڤاڤارتنا تێگه‌هان د ناڤبه‌را تیرۆر و هێزێن ل دژى تیرۆرێ دا دروست بكه‌ت و دیتنا توركیا ژى بۆ وان هێزان گوهارت، توركیا ژى كو وه‌لاته‌كێ بهێز ل ده‌ڤه‌رێ تا رادیه‌كى خۆ د راگرتنا به‌لانسێ دا دبینیت.
ل ده‌مه‌كى دژاتیكرنا توركیا بۆ هێزێن سووریا دیمۆكرات و یه‌په‌گێ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ مه‌رجدار بوو، لێ په‌یوه‌ندیێن نێچیرڤان بارزانى و توركیا ده‌لیڤه‌یه‌كا زێڕین بوو بۆ كوردێن رۆژئاڤا ب تایبه‌ت ژى پشتى هێزێن ته‌حریرولشام ده‌ست ب سه‌ر وى وه‌لاتى دا گرتین، سه‌رۆك هه‌ر ئێكسه‌ر ده‌ستوه‌ردانێ دكه‌ت و ل گه‌ل توركیا د كه‌ڤیته د په‌یوه‌ندییه‌كا جدى دا بۆ پاراستنا وان كوردێن ل ره‌خودۆرێن عفرینێ و ئه‌ڤه بێگومان نه جارا ئێكێ یه پێنگاڤه‌كا وه‌سا دبلۆماسى و تژى كوردایه‌تى د هاڤێژیت.
نیچیرڤان بارزانى كه‌سایه‌تییه‌كێ دانوستاندكار د ڤێ هه‌ڤكێشا ئالۆز دا په‌یوه‌ندیێن خۆ یێن باش ل گه‌ل توركیا كرنه ده‌رگه‌هه‌ك بۆ باشتركرنا ره‌وشا ژیانا وه‌لاتیێن كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ و د هه‌مان ده‌م دا په‌یوه‌ندیێن خۆ و توركیا ژى ل بلندترین ئاست هێلان كو ئه‌ڤ یه‌كه ژى د به‌رژه‌وه‌ندییا هه‌موو ئالییه‌كى دا هاتییه دیتن.
په‌یاما نێچیرڤان بارزانى بۆ كوردێن سووریا ئه‌و بوویه كو خۆ ب خودانێن وه‌لاتى بزانن و سه‌ربۆر ژى بۆ كوردان وه‌ك ل هه‌رێما كوردستانێ چێبووى ل ده‌ما سالا 2023یێ ب وه‌ك سه‌ربۆرا نوكه یا سووریا دئینیت و دیاردكه‌ت كو باشتره كورد د په‌یوه‌ندیێن باش دا بن ل گه‌ل حكومه‌تا نوكه سووریا ب رێڤه دبه‌ت و د وى چارچۆڤه‌یى دا خۆ ب پارێزن.
بۆ پاشه‌رۆژه‌كا باشتر و دویرتر سه‌رۆك نێچیرڤان بارزانى بۆ كوردان ئاشتیێ د خوازیت و سه‌ره‌ده‌رییا ب ئاشتى ل ده‌ڤه‌رێ بۆ سووریا به‌رقرییا ئێمناهیێ ل ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ ژى د پارێزیت و د هه‌مان ده‌م دا مافێن كوردان ژى گه‌ره‌نتى دكه‌ت.
له‌و سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ وه‌ك هێزا ئیرادێ و سه‌ركرده‌یه‌كێ ل ده‌م، پشته‌ڤانییا ستراتیژى و دبلۆماسى د هه‌ڤڕكیێن دژوار دا بۆ پاشه‌رۆژا بێ ده‌نگییا كوردان ب ده‌ست خست كو ئه‌ڤه دێ كارتێكرنه‌كا جیۆسیاسى دروست كه‌ت و دێ دیتنا ستراتیژى گوهۆریت د چارچۆڤێ په‌یوه‌ندیێن هه‌ڤپشك دا ل گه‌ل سووریا و ئه‌ڤ یه‌كه دیتنه‌كا دویره بۆ بێ ده‌نگى و قوربانیدانا كوردان د چارچۆڤێ ماف و قوربانیدانێ دا بۆ ئارامییه‌كا مه‌ودا درێژ.
ئه‌وا نێچیرڤان بارزانى بۆ كوردین عفرینێ ب تایبه‌ت و كوردێن رۆژئاڤا ب گشتى كرى هێزا سه‌ركردایه‌تییا كوردى د چارچۆڤێ هه‌ڤڕكیێن به‌رده‌وام دا دیاردكه‌ت، كو سه‌رۆك نێچیرڤان بارزانى پاشه‌رۆژه‌كا هه‌ڤگرتى بۆ كوردان ل سووریا دبینیت، هه‌روه‌سا ژى گوهۆڕینه‌كا سیاسى د وه‌ستگه‌هێن راوه‌ستیایى یێن چه‌ند سالان ژ خه‌باتا شه‌ڕى و چه‌كداریێ بۆ خه‌باتا مه‌ده‌نییه‌ت و ئاشتیێ ئینایه پێش.
ئه‌و گوهۆڕینا مه‌زن یا ل سووریا چێبووى كو كه‌س چاڤه‌ڕێ نه‌بوو، هه‌ر زوو سه‌رۆك نێچیرڤان بارزانى وه‌ك نه‌خشه‌یه‌كێ هزرلێكرى دانا پێش چاڤ و ب ده‌لیڤه بۆ كوردان دیت كو خۆ بكه‌نه ئێك هێز و ببنه یاریكه‌رێن سه‌ره‌كى د گۆڕه‌پانێ دا و رێكا ئاراسته‌كرى كو ئاشتى یه بگرنه به‌ر كو هه‌م ده‌لیڤه‌یه و هه‌م ژى ده‌ستكه‌فت.
