گاڤ

موقتەدا سەدر، د تۆرا جڤاکی یا ئێکس دا رەخنە ل سیاسەتێن ترەمپی گرتن و راگەهاند؛ جیهان یا بوویە مێزا شەترەنجێ و مەیدانەکە بۆ شەڕان.

موقتەدا سەدر، سەرۆکێ رەوتا نیشتیمانی یا شیعەیان، ئەڤرۆ، چارشەمییێ، 7-5-2025، د تۆرا جڤاکی یا ئێکس دا رەخنە ل سیاسەتێن ترەمپی گرتن و راگەهاند؛

پشتی جیهان ژ زۆردارییا بایدنێ پیر رزگاربوویی و هەمییان چاڤێن خۆ لێ گرتین، نوکە دورا زۆردارییا بایدنێ خەمسارە.

ئەوژی دیارکر؛ پشتی وەلاتێن ئەورۆپا و چەندین وەلاتێن دی پالپشتییا بڕیارێن ترەمپی یێن ئابۆری کرین جیهان یا بوو مێزا شەترەنجێ و بوویە مەیدانەکا شەڕان ل ڤێرێ و وێراهە.

ئاماژە ب هندێ ژی دا یە؛ شەڕێ دناڤبەرا رووسیا و ئۆکراینا، لوبنان و بۆمبەرانکرنا یەمەنێ زێدەتر بوویە. شەڕێ هندستان و پاکستانێ ژی ل سەر گاڤێ یە.

ل دویماهییێ گۆت ژی؛ هەمی ئەڤە ژ ئەگەرا کەرب و کینا ئەمریکا یە بۆ دەستبسەرداگرتنا هەمی جیهانێ و هەتا هندەک وەلات وەک نیۆزلەندا، سویسرا، مه‌كسیك و كه‌نه‌دا ژ ڤان ئالۆزییان رزگارنەبوون.

دۆنالد ترەمپ، سەرۆکێ ئەمریکا، ل 4-3-2025، د کۆنگرەکێ رۆژنامەڤانی دا ل کۆچکا سپی راگەهاندبوو: ئەز دێ فەرمانەکا دیرۆکی ئیمزا کەم و دێ تێدا باجێ ل سەر هەمی وەلاتێن جیهانێ سەپینم یێن کو باج ل سەر ئەمریکا سەپاندی.

ترەمپی هەروەسا گۆتبوو؛ دێ ب رێژەیا 10٪ باجێ دانمە سەر هەمی کەلوپەلێن دهێنە هاوردەکرن، هەروەسا دێ ب رێژەیا 25٪ باجێ دانمە سەر وان ترومبێلێن کو ژ دەرڤەیی ئەمریکا دهێنە دروستکرن.

هەروەسا دیار ژی کربوو: ئەڤرۆ ئێکە ژ گرنگترین رۆژێن دیرۆکا ئەمریکایێ، دێ سەردەمێ زێرین یێ ئەمریکا دەستپێکەت.

ل دۆر سەپاندنا باجێ ل سەر ئەورۆپا ژی ترەمپی دیار کربوو: ئەورۆپا چ بەرهەمێن ئەمریکایێ هاوردە ناکەت، لەوما دێ 20٪ باجێ دانینە سەر ئەورۆپایێ.

ئەو ژی دیار کربوو: رێکێ نادەین چو وەلات فێلێ ل ئەمریکا بکەن، مە گەلەک هاریکاریا سەربازی و دارایی یا وەلاتان کریە و گاڤا ئەڤ هاریکارییە کێم دبن، ئەو گازندەیان دکەن، ئێدی پارەیی نادەینە چ وەلاتان و ئێدی ئەم گرنگییێ ب کەسێ نادەین و گرنگترین وەلات بۆ مە ئەمریکا یە. ئێکەتییا ئەورۆپا و ئاوسترالیایێ باجەکا بێ وژدان دانایە سەر کەلوپەلێن مە.

ل دۆر شەڕێ ئوکراینا و رووسیا ژی ترەمپی گۆتبوو: من دەمێ چو کۆنگرەیێن رۆژنامەڤانی نینە و دڤێت ئەڤ شەڕە ب زویترین دەم بڕاوەستیت.

ترەمپی گۆتبوو ژی؛ دێ پێناسەیا گومرکی ب رێژەیا 39٪ دانمە سەر ئیراقێ، 41٪ دانمە سەر سووریێ، 10٪ دانمە سەر تورکیا و ئیرانێ و ئەڤ شەڤە دێ پێناسەیا گومرکی چیتە د وارێ بجهئینانێ دا.

هەروەسا دیار ژی کربوو: بایدنێ نڤستی 1.2 ترلیۆن دۆلار زیان گەهاندینە ئابۆرێ وەلاتێ مە و سەرۆکێن بەرێ یێن ئەمریکایێ ئەگەرن کو ئابۆرێ وەلاتی ب ڤی رەنگی خراب بوویە.