ئاسۆیێن دیالۆگێن ستراتیژی.. نێچیرڤان بارزانی و کۆنفرانسێ دیالۆگا تەهرانێ

بەلاڤ بکە

د. هۆشیار موزەفەر عەلی ئەمین

پشكدارییا نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکێ هەرێما کوردستانا ئیراقێ، ل پایتەختێ ئیرانێ، تەهران، بۆ پشكداربوون د خۆلا چوارێ یا کۆنفرانسێ دیالۆگا تەهرانێ دا، کو ژئالیێ ناڤەندا لێكۆلینێن سیاسی و نێڤدەولەتی یێن سەر ب وەزارەتا دەرڤە یا ئیرانێ ڤە هاتییە ڕێکخستن. ب داخوازەکا فەرمی ژئالیێ وەزیرێ دەرڤە یێ ئیرانێ، پشتی گەشتەکا دیپلۆماسی کو ل بەغدا و جڤینا ل گەل بەرپرسێن ئیراقی و ئەرەبی، بزاڤه‌كا ستراتیجی ژ ئایێ بەڕێز نێچیرڤان بارزانی ڤە هەیە، چونکی سەرەدانا وی بۆ تەهرانێ د ڤێ دەمێ دا نیشانا كویراتییا پەیوەندیان د ناڤبەرا هەرێما کوردستان و ئیرانێ دا دەردئێخیت.

گرنگییا هەرێمێ، سەرەدان پشتی ده‌مه‌كێ چڕ و پڕ یا چالاکیێن دیپلۆماسی د ناڤبەرا بەغدا و تەهرانێ دهێت، کو خواستنا سەرکردایەتییا کوردان بۆ چەسپاندنا رۆلێ خۆ وەک خالا پەیوەندیێ د ناڤبەرا پەیوەندیێن ئیراقی-ئیرانێ دا دەردئێخیت.

هەڤپەیمانیێن سیاسی، سەرەدانا سەرۆک نێچیرڤان بارزانی رویدانەکا بۆری نینە؛ سەرەدانێن وی بۆ تەهرانێ بووینە نەریتەکێ جێگیر د چارچۆڤا هەماهەنگییا سیاسی و ئابۆری دا. ژ وی دەمی کو سەرۆکایه‌تییا هەرێمێ وەرگرتیە، سەرکەفتی بوویە د چەسپاندنا سیاسەتا "دیپلۆماسیەتا هێمن"، جەختکرن ل سەر دیالۆگێ وەک دروشمێ قۆناغا سیاسی.

دەمژمێرا ستراتیجی، هەڤکاتبوونا سەرەدانێ ل گەل جڤینا دیالۆگا تەهرانێ، کو شاندێن ٥٣ وەلاتان ب خۆ ڤه‌ دگریت، ده‌لیڤه‌یه‌كه‌ بۆ دەڤەرێ کو رۆلێ نێچیرڤان بارزانی وەک ناڤبەینکار د ناڤبەرا ئالیێن نەیار یێن دەڤەرێ دا بۆ ئاشتیێ، ئەڤە هەنگاڤەکا گرنگە، دیارە کو نێچیرڤان بارزانی گۆتارەک د روونشتنەکا سەرەکی دا پێشکێش کر، کو تێدا دیتنا هەرێما کوردستانێ بۆ پاشەرۆژا دەڤەرێ ڤەگۆت کو هەموو خۆشحال کرن.

پەیاما ئێکێ، جەختکرن ل سەر هەڤپشکییا هەرێمی، گۆتار ل سەر هەڤپشکی ل سەر بنەمایێ بەرژەوەندیێن هەڤپشک و پێکڤەژیانا ئاشتیانە ب خۆ ڤه‌ دگریت، کو دەستەواژیێن ستراتیجی بۆ دیارکرنا رۆلێ هەرێمێ وەک پرەک د ناڤبەرا ئیران و ئیراقێ دا.

پەیاما دووێ، پشتەڤانییا دیالۆگێ هەول ددەت هەرێما کوردستانێ وەک ئالییه‌كى دەرئێخت کو پشتەڤانییا دیالۆگ د دەڤەرێ دا دکەت، ئەڤە ژی جهێ وی وەک یاریكه‌ره‌كێ دیپلۆماسی یێ سەرەکی بهێزتر دەرئێخت.

پەیاما سێیێ، جەختکرن ل سەر ئێمناهى و گەشەپێدانێ، ب پشتبەستن ب داخویانیێن فەرمی، نێچیرڤان بارزانی دوپاتى لسەر گەشەپێدانا ئابووری و هەڤکارییا هەرێمی دکەت، د هەولدانەکێ دا بۆ ئاراستەکرنا سەرنجان بەرەڤ ده‌لیڤه‌یێن وەبەرهێنانێ و سەقامگیریێ ل هەرێمێ.

د ده‌ما سەرەدانا خۆ دا، سەرۆک نێچیرڤان بارزانی چاڤێ وی ب ژمارەیەک ژ بەرپرسێن بلند یێن ئیرانێ کەفت، ژوان سەرۆک مەسعوود پزیشکیانێ سه‌رۆككۆمار.

رەهەندێن ستراتیجی یێن سەرەدانێ:

چەسپاندنا رۆلێ کوردان د هەڤکێشا ئیراق - ئیرانێ دا، سەرۆک نێچیرڤان بارزانی بزاڤان دكه‌ت رۆلێ هەرێما کوردستانێ وەک ناڤەندەکا دیپلۆماسی یا بهێز دیار بكه‌ت.

گه‌شه‌پێدانا چەمکێ هەرێما هەڤسەنگ، نێچیرڤان بارزانی بزاڤان دكه‌ت هەرێما کوردستانێ وەک نموونەیەک بۆ سەقامگیرییا رێژەیی د ناڤ ژینگەهەکا هەرێمی یا ئالۆز دا پێشکێش بکەت، ئەڤە ژی گۆتارەکە کو دگەل دیتنا وی بۆ بهێزکرنا هەڤکارییا ئابۆری دگونجیت.

کۆنفڕانسا دیالۆگا تەهرانێ ئێک ژ گرنگترین پلاتفۆرمێن دیپلۆماسی یێن ئیرانێ یە.

سەرەدانا نێچیرڤان بارزانی بۆ تەهرانێ پشكه‌كه‌ ژ ستراتیجیەتەکا درێژخایەن بۆ بهێزکرنا رۆلێ هەرێما کوردستانێ د هەڤکێشێن هەرێمی و نێڤدەولەتی دا.

دیالۆگ تەوەرەکا سەرەکی د ستراتیجیا سەرۆک نێچیرڤان بارزانی دا دمینیت، ب تایبەتی د بن سیبەرا ئالۆزیێن بەردەوام د ناڤبەرا ئیران و رۆژاڤا دا.

شیانا نێچیرڤان بارزانی بۆ وەبەرهێنان د پەیوەندیێن خۆ دا ل گەل ئیرانێ بۆ بهێزکرنا جهێ هەرێمێ د وارێ ئابۆری و ئێمناهیێ دا، ئالنگاریەکا گرنگ بیت د قۆناغا داهاتی دا.

 

زێدەتر دەربارەی