‎سەدیق جه‌لاله‌دین رێكانى

‎پشتی نێزیكی سالەكێ كێشمەكێشێن لایەنێ عیراقی و كوردی نەرێكەڤتنا سیاسی ئالوزی و خوپێشاندانێن سەر ب لایەنێ سەدری ڤە داگیركرنا بلندترین دەزگەهێ یاسادانانێ (ئەنجومەنێ نینەران) هەرچەندە ئەڤ ئالوزیە پشتی سەرنەگرتنا سێگوشا رێكەڤتنا دناڤبەرا بەشەكێ شیعا ب سەركێشیا موقته‌دا سەدری و لایەنێ سونە ژلایێ محەمەد حه‌لبوسی و خه‌میس خەنجەری و لایەنێ كوردان ژی ب سەركێشیا پارتی دیموكراتی كوردستان، لێ نەشیان حكومەتەكا نوی ئامادە بكەن ژبەر نە رێكەڤتنێن ناڤخوی و هەرەشێن وەلاتێن دەرڤە و هەرێمی لێ پشتی چەند دانوستاندن و هەولێن هەمی لایەنی ژبلی سەدری دوماهیێ شیان بگەهنە رێكەڤتنەكا سیاسی بۆ پێكئینانا حكومەتەكا نیشتیمانی ب سەركێشیا مەحەمەد شیاع سودانی.
سەرەڕایی هندێ وەزیران سویندا یاسایی خواریه‌ لێ هێشتا هند پوستێن وەزاری و رێڤەبەری ڤالا ماینە تا لایەنێن سیاسی بگەهنە رێكەڤتنەكا پولایی و دوماهیكێ.
‎هەرچەندە ئەركێ سودانی یێ ب ساناهی نابیت ژبەر نەهاتنا سەدری بۆ حكومەتاوی وەك دیار سالەك دەرڤەت دایێ بو چارەسەركرنا ئاریشا و نەهێلانا گەندەلیێ بێگومان ل وەلاتەكێ وەكى عیراقێ كارەكێ ب ساناهینابیت و هەروەسا هەژمونا زیقا ملیشیاتێن عیراقی نەپێگریكرن ب بریارێن یاسایی ژبەركو ب دەستێن حزبا و كەسایەتیادانە چ كەسایەتیێن سیاسی بن چ یێن ئاینی، هەروەسا هەرەشەیێن لڤاندنا جادێ ژلایێ سەدری ڤە هەرچەندە سوزدایە كوحكومەتا یەكسانی و یاسایی پێكبینیت كوهەمی لایەن و كەس وەك ئێك رەڤتاردگەل بهێت كرن خوتیدابینن ب گورەی یاسایێ دەست ب خزمەتگوزاریێ و ئاڤەدانی بكەت دەلیڤێن كاری پەیدابكەت و هەولا دابەزاندنا دولاری ژی دبەرنامێ حكومەتاوی دایە هەرچەندە بارەگێ گران یێ راكری و گوتن و سوزێن مەزن داین ئەڤە بابەتەكێ گرنگە بو جادا عیراقی، یا ژ هەمیان گرنگتر بابەتێ بلندبونا دولاری كاریتێكرنەكا ئێكجار یا لسەر رەوشا خەلكی كری یابویە بارگرانی و كێشەیەكا مەزن بو رێڤەبرنا ژیانێ هەرچەندە ئەڤ جورە بریاربو وەلاتەكێ وەكی عێراقێ یابساناهی نابیت كو دەمەكێ كێم دا چارەسەرببن.  
‎هەروەسا پشتی چەندین سالان و حكومەتێن ئێك ل دیڤ ئێك نەشیاینە ڤی بابەتی ب ئازرینن نوكە بابەتێ سەربازیا ب زوری ژی د چارچوڤێ بەرنامێ حكومەتا وی دایە هەرچەندە ب بوچونا من بریارەكا باشە لێ ئەگەر ب درستی كارەكێ ساخلەم لسەر بهێت كرن بێی چ لایەن و مەزهەب ب ستویێ خوڤەبگرن تەمام بەرنامەیەكێ نیشتیمانی بیت ژبەركو دێ بیما بێكاریێ ژی تارادەكى كێم كەت و دێ گەنجەكێ ب وێرەك و ساخلەم ئامادە و بەرهەمئینیت ئێدی دی تەمبەلیێ ژی دناڤ وەلاتیدا كێم كەت.
‎بابەتێ گرنگ و چارەنڤیساز یێ كو گرێدایی ئێمناهیا دەڤەرێ و رێڤەبرنا حكومەتا سودانی كێشە و پرسێن دناڤبەرا مە و عیراقێ یێ كو هندەك ژ وان ئەڤە چەندین سالن ماینە هەلاویستی و هەردوولا توشی كێشابوین ئەو ژی پرسا نەڤت و غازێ یە هەرچەندە هەردوو لایەنان دوپاتی ل رێكەڤتنێ كریە كو ل گورەی یاسایێ سەرەدەریێ دگەل ڤێ كێشێ بكەن بهێت چارەكرن هەژیە بێژین نیاز پاكی ل دەڤ سودانی هەیە دەما بەری چەندەكێ د گوتارەكا خو دا باس ل كێشێن هەرێمێ كرین گوت مە گوتیە حكومەتا هەرێمێ كو دڤێت ئەم بگەهین چارەیەكێ بەرى ئەڤ بابەتە بگەهیتە ئەنجومەنێ وەزیران. 
‎ژبەركو سودانی باش دزانیت هەم لایەنێ كوردی هەم حكومەتا هەرێما كوردستان ستوینا رێڤەبرن و پێكئینانا رێكەڤتنێن پێكڤەكاركرنێ یە هەروەسا ئامادەبونا لایەنێن كوردی د حكومەتێن عیراقی دا شەرعیەت دانە ب حكومەت و سیاسەتا عیراقی بابەتێ نەڤتاسپی ژبەركو وەرزێ زڤستانێ دەستپێكر خەلك پێدڤی نەڤتێ یە تایبەت دەڤەرێن چیایی لەوا گرنگە زیترین دەم هەول بو بەلاڤكرنا وێ بهێن دان. 
‎هەروەسا یا ژهەمیان گرنگتر پرسا بودجە و موچەیی یاكو راستەوخو گرێدایی ژیانا خەلكی ڤە كارئاسانی و هەستیارانە رەڤتار دگەل ڤی بابەتی بهێت كرن لەزاتیێ تێدا بكەن دا چ ڤالاهیێن دارایی ل هەرێمێ دروست نەبن هەروەكو جەنابێ سەروكێ حكومەتێ گوتی بودجا هەرێمێ گرێدایی بودجا حكومەتا عیراقێ یە.
‎وەكی یادیار هەر ژ دەستپێكێ كابینا نەهێ نیەتەكا رژد هەبوو بو رێكەڤتنێ دگەل حكومەتا نوی یا عیراقێ لیژنەكا ئامادەكری بو دانوستاندنێ بەردەوام سەردانان دانە بو بگەهن رێكەڤتنێ هەرچەندە تانوكە هەماهەنگیەكا باش هەیە دناڤبەرا دیوانا چاڤدێریا دارایی یا هەرێما كوردستانێ و دیوانا چاڤدێریا حكومەتا عێراقێ ئەڤە ژیك پێنگاڤەكا باش و ئەرینیە.
‎هەروەسا كێشا جوتیارێن هەرێمێ ژی گرنگە سوزەكێ ژ حكومەتا سودانی وەرگرن بو گرنتیا چەكێ پارەیی یێ جوتیارێن هەرێمی بو بەردەوام گەشەسەندنا كەرتێ گشتوكالی بەرەڤ پێش بچیت و نەراوستیت یان لاواز نەبیت ژبەركو ئێك ژ ژێده‌رێن ژیان و ئابورێ هەرێمێ یە، هەرچەندە گەرەكا چەكێ گەنمی یێ گرێدایی سالا ٢٠١٤ گەهشتە هەرێمێ بو بەلاڤكرن لسەر جوتیاران لێ ئەڤە تێرا هندێ ناكەت كو داخازی و كێماسیێن جوتیاران چارەسەربن.
‎هەروەسا دامەزراندنا لیوایێن هەڤبەش بو پاراستنا سنوران دڤێت حكومەتا هەرێمێ رێكەڤتنەكا كونكڕیتی دگەل حكومەتا شیاع سودانی چێكەت ژبەر دەستپێكا ژیێ حكومەتاوی یە و كابینا هه‌رێمێ یا بەرەڤ دوماهیێ ڤەدچیت دا چ ڤالاهی چێنەبن هەردوولا توشی چ كارەساتا نەبن، هەردوولا هەولبدەن رێزێن رێكەڤتنا خوبگرن گرنگیێ پێبدەن، ژبەركو گەلەك گڤاشتنێن ناڤخویی و هەرێمی دێ هەولا هەژموونا خوكەن ل دەڤەرێ بوپاراستنا دەستكەڤت و بەرژەوەندیێن خو ب تایبەت ڤان گوهرینێن دوماهیێ یێن دناڤبەرا روسیا وئەوروپا كێشا غازێ بو بەرسنگرتنا وەلاتێن غاز لێ هەیی بو نەگەهشتنا چ رێكەڤتنا دگەل ئەوروپا روسیا یا ئامادەیە هەرتشتەكێ بكەت ل دەڤەرێ  چ برێكێن كرێگرتیا خو یان ئەوبخو راستەوخو لەوا گرنگە حكومەتا هەرێمێ و حكومەتا عیراقێ هشیاریەكا باش كویر و دبلوماسی و هزرەكا ساخلەم بوڤان كێشا و بابەتان هەبیت دانەكەڤینە چ كێشێن ئاسێ و درێژدا.