ھەرمان سالح محەمەد

هەر کۆمپانیەک یان وەبەرهێنەرەک د کەرتێ تایبەت دا کار بکەت ئارمانجەکا سەرەکی یا هەی، ئەو ژی بریتیە ژ بدەستخستنا قازانجەکێ دارایی یێ گونجای بەرانبەر وی کارێ ئەنجام ددەت بۆ لایەنەکێ دیتر داکو پێتڤیێن وی لایەنی بهێنە پرکرن و قازانجێ دارایی ژی وەک دینەمویا ژیانا هەر کارەکێ بازرگانی دهێتە هژمارتن، ب نەبوون یان کێمبوونا قازانجێن دارایی یێن کۆمپانی یان وەبەرهێنەران بۆ رێژێن نزم گەرەنتیا مان و بەردەوامبوونا وان کۆمپانیان ل بازارێ کاری کێم دبیت .

هەتا ڤێرە گەلەک ئاساییە و مافەکێ دروست و یاسایی و بازارگەری یێ هەر کرێکارەک و وەبەرهێنەرەک هەروەسا هەر کۆمپانیەک و دەزگەهەکێ بازرگانی یە ،لێ د بەرانبەر دا پێتڤیە مافێن بکاربەری ژی بهێنە پاراستن داکو ئارمانجا هەردو لایەنا ب باشترین شێوە بهێتە پێکئینان، نەک بۆ لایەنەکی گەلەک باش بیت و بۆ لایەنێ بەرانبەر زیان بیت، هەتا زیانێن مادی و گیانی ژی لێ دروست ببن بۆ نموونە روویدانێن دلتەزین یێن پەقینا تانکێن غازێ ل دهۆک و سلێمانیێ زێدەباری زیانێن مەزنێن مادی زیانێن گیانی ژی یێن زۆر هەبوون.

مافێن بکاربەری ( Consumer Rights ):

کۆمەکا مافانە پێتڤیە ب بکاربەری بهێنە دان وەک مافێن سلامەتیێ، پاراستن ژ کەلوپەلێن ب مەترسی، پێدانا زانیاریێن پێتڤی لسەر کەلوپەلان، کەلوپەل ژ جورێن گەلەک باش بن ژ لایێ کوالیتیێ ڤە و ب گەرەنتی بن و کۆمەکا دیتر ژ مافان.

مافێن بکاربەری لسەر خودانێن کاری چنە ؟

١-پێتڤیە تایبەتمەندیێن بەرهەمی ئەوێ هاتییە نیشاندان ب بکاربەری هەمان تایبەتمەندی هەبن لدەمێ دگەهیتە دەستێ بکاربەری و دەمێ بکارئینانێ ژ لایێ بکاربەری ڤە .

٢-پێتڤیە رێکێن بکارئینانا دروست یا بەرهەمی بۆ بکاربەران بهێتە روونکرن ژ لایێ هونەری و پراکتیکی ڤە .

٣-پێتڤیە گەرەنتییا بەرهەمی بهێتەکرن ژ لایێ خودانێ کاری ڤە بۆ بکاربەری .

٤- پێتڤیە بەرهەم ژ جورێن باش و ب کوالیتی بن ب تایبەتی بەرهەمێن مەترسی لسەر جورێن لاواز هەی .

بەس مخابن ئەڤ مافە ناهێنە دان ب بکاربەرا ژ لایێ خودانێن کاری ڤە .

هەروەسا مافێن بکاربەران لسەر حکومەتێ بریتینە ژ :

١-بەردەوام چاڤدیری و دیڤچوونا وان بەرهەمام بهێتە کرن ژ لایەنێ کوالیتیێ ڤە ئەوێن ژ لایێ کۆمپانی و بەرهەمهێنەران ڤە دهێنە پێشکێشکرن ژبۆ بکاربەران ژ پێخەمەت سلامەتی و پاراستنا بکاربەری ژ مەترسی و روویدانێن دلتەزین ،چونکی ب هەبوونا چاڤدێریا بەردەوام دێ کۆمپانی یان بەرهەمهێنەر یێ نەچار بیت کار بکەت ب دروست و پاراستی و کێم مەترسی، ئەگەر نە بەروڤاژی دێ هێتە سزادان .

٢-پێتڤییە بەردەوام چاڤدێریا بهایێن کەلوپەلان بهێتە کرن ئەوێن دناڤ بازاری دا هەی و دهێنە ئاراستەکرن ژبۆ بکاربەران چونکی د سەردەمێ نوکە دا دیارترین فێلبازیا دهێتە کرن ژ لایێ کۆمپانی و بەرهەمهێنەران بەرانبەر بکاربەران بریتیە ژ هەلخەلەتاندا وان ب رێکا ( بها )، ئانکو بەرهەمەکێ لاواز و بێ کوالیتی دئینن بەلێ ب بهایێن گران سەرنجا بکاربەری رادکێشن و وێ باوەریێ بۆ چێدکەن کو کوالیتیا وان باشە بۆ نموونە ئەگەر ل دو جهێن جودا داخازا دانان و چێکرنا سیستەمێ (شوڤاژێ )ژبۆ خانیێ خو بکەین ئێک ژوان بێژیتە مە ب 1000$ و یا دیتر ب بێژیت ب 3000$ بێ گومان دێ باوەریا مە بۆ وی لایەنی چیت ئەوێ ب 3000$ را چونکی بها گرانی رامانا کوالیتیێن باشە و ژهەژی یە، بەلێ ب مخابنیڤە زور جارا بۆ مە وەک بکاربەر دیاربوویە هەمان کوالیتیا جهێ ئێکێ یە بەلێ جهێ دویێ وەک رێکەکا فێلبازی بکار ئینایە داکو رازیکرنا مە وەک بکاربە بدەست بێخیت .

ل ڤی دەمێ نوکە ئەگەر سەرەدانا 4 بو 5 پێشانگەهەکێن فروشتنا جلوبەرگان بکەین ب روونی دێ بینین ل هەر پێشانگەهەکێ هەمان جور ب بهایێن جودا ئەگەر پرسیار بکەی ژ وان پێشانگەهێن ب بهایێن گرانتر د فروشن دێ بێژیت کوالیتیا ڤی پتر و باشترە بەلێ د راستیێ دا هەمان کوالیتیە و ئەم وەک بکاربەر ل جورەکێ باش دگەرین و دزانین کو جورێن باش د بهاگرانن لەوما نەچار دبین ڤان جورا بکرین چونکی ئەم رازیکرین ب بهایێن بلند و گران لسەر حسابا کوالیتیا باش .

بەلێ ئەگەر چاڤدێریا حکومەتێ هەبیت ئەڤ فێلبازی و هەلخەلەتاندنا هە بەرانبەر بکاربەران ناهێتە کرن، نوکە  ئارمانجا پتریا خودان کار و وەبەرهێنەران ل وەلاتێ مە بریتیە ژ بەرژەوەندیێن بەرتەسکێن کەسی و بدەستخستنا قازانجێن مەزن و بلەز بو خو و وی کەسی د بەرانبەر ژی دا بێ کوالیتی و  روویدانێن دلتەزین و زیانێن مەزن یێن گیانی و مادی ژبو بکاربەران و کەسێن مەدەنی دناڤ کومەلگەهێ مەدا.

هرمان صالح محمد

پسپورێ دارایی