ئه‌گه‌رێن ل پشت ناكۆكيێن سونه‌يێن ئيراقێ چنه؟
بەلاڤ بکە
راپۆرتا شڕۆڤه‌كارى - گاڤ
خۆڤه‌كێشانا په‌رله‌مانتار ره‌عه‌د ده‌هله‌كى ژ هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى و ده‌ستژكاركێشانا له‌يس دلێمى ژ په‌رله‌مانى، ژماره‌يه‌كا پرسياران ل دۆر ئه‌گه‌رێن په‌يدابوونا ڤان دابه‌شبوونان دناڤ ناڤماليا هێزێن سونى يێن ئيراقى دا دئازرينيت. ئه‌رێ ئه‌گه‌رێن ل پشت ناكۆكيێن هێزێن سونى چنه؟ بۆچى هنده‌ك لايه‌نێن سونى بزاڤا دويرخستنا حه‌لبووسى دكه‌ن؟ سورپرايزێن رۆژێن بهێن چنه؟
ئه‌گه‌رێن ل پشت ناكۆكيێن هێزێن سونى چنه؟
په‌رله‌مانتاره‌ك ئاماژه‌يێ دده‌ته ئه‌گه‌رێن ل پشت خۆڤه‌كێشانا دو په‌رله‌مانتارێن سونى، ره‌عه‌د ده‌هله‌كى ژ هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى هه‌روه‌سا له‌يس دلێمى ژ په‌رله‌مانێ ئيراقێ.
ياسين عيساوى په‌رله‌مانتارێ سه‌ربخۆ ل دۆر ره‌وشا سونه‌يێن ئيراقێ دياركر؛ ناكۆكيێن دناڤ ناڤماليا سونه‌يان دا پترن ژ ناكۆكيێن دناڤ ناڤماليا شيعه‌يان دا.
ل دۆر ئه‌گه‌رێ ناكۆكيان دناڤ لايه‌نێن سونى دا بۆ گاڤ دياركر؛ پێكئينانا كابينه‌يا حكومه‌تێ، جوداهيا بۆچوونان د برێڤه‌برنا ژماره‌يه‌كا بابه‌تێن سياسى دا ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كى يێن ناكۆكيانن.
وى په‌رله‌مانتارى ئاماژه دا وێ چه‌ندێ ژى؛ سه‌نگه‌ر گوهۆڕين حاله‌ته‌كێ ئاسايى يه ئه‌گه‌ر ژ بۆ پرۆژه‌يه‌كێ ئاشكرا بيت و نه‌ك ژ بۆ كوتله‌كوتلانێ و به‌رژه‌وه‌نديێن تايبه‌ت بيت.
ژ لايێ خۆڤه، مشعان جبوورى ل دۆر ناكۆكيێن سونه‌يان راگه‌هاند كو شه‌ڕه‌ده‌ڤه‌ك دناڤبه‌را حه‌لبووسى و په‌رله‌مانتار سالم مه‌ته‌ر دا دروستبوويه.
جبوورى ئاشكرا كر، شه‌ڕده‌ڤه‌ك دناڤبه‌را محه‌مه‌د حه‌لبووسى و په‌رله‌منتار سالم مه‌ته‌ر دروست بوو چونكى حه‌لبووسى هزر كر كو سالم مه‌ته‌ر پارێزگار ئه‌بو زه‌يدون هاندايه كو ياخيبوونێ ل سه‌ر وى بكه‌ت.
بۆچى هنده‌ك لايه‌نێن سونى بزاڤا دويرخستنا حه‌لبووسى دكه‌ن؟
دابه‌شبوونێن دناڤ سونه‌يان دا بووينه ئه‌گه‌رێ ئازراندنا گه‌له‌ك پرسياران و سه‌رۆكێ سه‌نته‌رێ هزركرنا ستراتيژى يا ئيراقى ژى ئاماژه‌يێ دده‌ته هنده‌ك ئه‌گه‌رێن دى يێن ل پشت ڤان دابه‌شبوونان.
ئيحسان شمه‌رى د ڤى ده‌رباره‌ى دا بۆ ئاژانسا شه‌فه‌ق نيوز دياركر؛ پشتى پێكئينانا هه‌ر حكومه‌ته‌كێ ناكۆكى دناڤ هێزێن سونى دا په‌يدا دبن و ب تايبه‌ت ژ به‌ر ژێكجوداهيا به‌رژه‌وه‌نديان و ئه‌ڤ چه‌نده د كونتێكستێ وێ يێ ئاسايى دايه.
ناڤهاتى زێده‌تر ژى گۆت "د 48 ده‌مژمێرێن بۆرى دا ئه‌ڤ دابه‌شبوونێن كوير دناڤ هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى دا گه‌هشتنه ئاستێ راگه‌هاندنێ هه‌رچه‌نده هه‌ڤپه‌يمانيا برێڤه‌برنا ده‌وله‌تێ بۆ سڕكرنا ناكۆكيێن دناڤبه‌را هه‌ڤپه‌يمانيێن عه‌زم و سهروهرى دا يا هاريكار بوو".
شمه‌رى خۆيا ژى كر؛ هه‌ڤڕكيا ل سه‌ر سه‌ركێشيا ناڤماليا سونى و ب تايبه‌ت هنده‌ك هێزێن سونى ب چاڤێ گۆمانێ ل سه‌ركێشا حه‌لبووسى دنێرن چونكه دبينن كو وى هه‌مى هه‌لويستێ سونى كونترۆل كريه ئه‌گه‌ره‌كێ دى يێ ناكۆكيايه و هنده‌ك هێزێن سونى دڤێن وى دويربێخن دا كو پۆستێ سه‌رۆكێ په‌رله‌مانى وه‌ربگرن.
ناڤهاتى ئاماژه دا وێ چه‌ندێ ژى؛ لێكڤه‌كرنا پشكا دوێ ژ پۆست و ئيمتيازاتان وه‌كى پۆستێن سه‌رۆكێن لژنه‌يێن په‌رله‌مانى، پۆستێن پله‌يێن بلند يێ مه‌ده‌نى و خۆبه‌رهه‌ڤكرن بۆ هه‌لبژارتنێن بهێت ب رێكا پێكئينانا هه‌ڤپه‌يمانيێن نوى ژ ئه‌گه‌رێن دى يێن ناكۆكيانه.
سورپرايزێن رۆژێن بهێن چنه؟
"رۆژێن بهێن دێ ژماره‌يه‌كا سۆرپرايزان ب خۆڤه بينن"، ل گۆره‌ى سه‌ركرده‌يه‌كێ هه‌ڤپه‌يمانيا ئه‌نبار يا ئێكگرتى.
محه‌مه‌د ده‌حام ئه‌ڤرۆ دوشه‌مبيێ پێشبينى كر كو رۆژێن بهێت ژ سۆرپرايزان د پڕ بن و دياركر؛ ژ به‌ر تاكلايه‌نيێ د ده‌ستهه‌لاتێ دا دناڤ هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى دا، دێ كارڤه‌دانێن توند دناڤ هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى دا هه‌بن.
خۆيا ژى كريه؛ سرۆشتێ پێكهاته‌يێ سونى ئه‌وه كو چ كه‌س و لايه‌ن ب هێزێ يان ب پاره‌ى خۆنه‌سه‌پينن و ده‌مێ بڕيارا سونى هه‌مى د ده‌ستێن كه‌سه‌كێ دا بيت و نه‌ك حزبێ يان هه‌ڤپه‌يمانيێ دا، دێ ئه‌ڤ چه‌نده بيته ئه‌گه‌رێ دابه‌شبوونێن مه‌زن دناڤ هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى دا.
په‌رله‌مانتارێ سونى له‌يس دلێمى دوهى ئێكشه‌مبيێ ده‌ستژكاركێشانا خۆ ژ په‌رله‌مانێ ئيراقێ پێكشێشى سه‌رۆكاتيا جڤاتا نوينه‌ران كربوو.
هه‌روه‌سا په‌رله‌مانتاره‌كێ هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى ژى دوهى خۆڤه‌كێشانا خۆ ژ هه‌ڤپه‌يمانيێ راگه‌هاند بوو و ئه‌گه‌رێن وێ چه‌ندێ ئاشكرا كربوون.
ره‌عه‌د ده‌هله‌كى دياركر بوو كو سه‌ركرده‌يێن هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى ب دادپه‌روه‌رانه سه‌ره‌ده‌ره‌رى ل گه‌ل پارێزگه‌ها ديالا و شايسته‌يێن وێ نه‌كرينه و خۆڤه‌كێشانا خۆ ژ هه‌ڤپه‌يمانيێ راگه‌هاند بوو.
ل دۆر ئه‌گه‌رێن خۆڤه‌كێشانا خۆ ژ هه‌ڤپه‌يمانيێ ژى دياركر بوو كو تاكلايه‌نى د بڕيارێن حزبا ته‌قه‌دوم دا، نه‌دانا شايسته‌يێن پارێزگه‌ها ديالا و سويچباركرنا په‌رله‌مانتارێن پارێزگه‌ها ديالا ب لێكتێكنه‌گه‌هشتنێ بۆ شێواندنا رايا گشتى، ئه‌گه‌رێن خۆڤه‌كێشانێ نه.
ژ لايێ خۆڤه، پارتا ته‌قه‌دوم يا ئيراقى به‌رسڤا خۆڤه‌كێشانا ده‌هله‌كى دا بوو و دياركر بوو كو وى وى پۆست بۆ خۆ و سكرتێرێ خۆ دڤيان لێ مه نه‌دانێ.
ئاشكرا ژى كربوو؛ ره‌عه‌د ده‌هله‌كى داخوازا پۆستێ سه‌رۆكێ لژنه‌يا ده‌ستپاكيێ يا په‌رله‌مانى كربوو و گه‌فێن خۆڤه‌كێشانێ ژ هه‌ڤپه‌يمانيێ كربوون ئه‌گه‌ر وى پۆستى وه‌رنه‌گريت، لێ ل سه‌ر بڕيارا سه‌ركردايه‌تيا ته‌قه‌دوم و ژ به‌ر نه‌رازيبوونا په‌رله‌مانتاران ل سه‌ر داخوازيا وى، ئه‌و داخوازيه هاتبوو ره‌تكرن.
هه‌ڤپه‌يمانيا سهروهرى ژ هه‌ردو پارتێن ته‌قه‌دوم (37 په‌رله‌مانتار) ب سه‌رۆكاتيا محه‌مه‌د حه‌لبووسى و عه‌زم (34 په‌رله‌مانتار) ب سه‌رۆكاتيا خه‌ميس خه‌نجه‌ر پێكدهێت.
