گاڤ
لێكۆلینه‌كا ساخله‌میێ یا نوى ئاماژه‌ دایه‌ تووشبوونا 43% ژ خه‌لكێ جیهانێ ب تێكچوونێن كۆئه‌ندامێ ده‌ماران.
لێكۆلینه‌كا نوى به‌حس ل وێ چه‌ندێ كریه‌ "تێكچوونێن كۆئه‌ندامێ ده‌ماران ئه‌گه‌ره‌كێ سه‌ره‌كییه‌ ل جیهانێ بۆ ئاریشه‌یێن ساخله‌میێ یێن وه‌كى ئه‌لزهایمه‌رێ و ده‌رئه‌نجامێن جه‌لته‌یا مێشكى".
ل گۆره‌ى لێكۆلینه‌كا د كۆڤارا لانسێت نیورولۆجى دا به‌لاڤبووى "د سالا 2021 دا، 43% ژ خه‌لكێ جیهانێ كو دبنه‌ 3.4 ملیار كه‌س تووشى تێكچوونێن ده‌ماران بووینه‌".
لێكۆلین كو ژ لایێ ب سه‌دان پزیشكان ڤه‌ هاتبوو ئه‌نجامدان خۆیا ژى دكه‌ت كو تێكچوونێن ده‌ماران ب پتر ژ نیڤێ ب هه‌ڤبه‌ركرن ل گه‌ل سالا 1990 ل جیهانێ زێده‌ بووینه‌.
لێكۆله‌ران ئێك ژ ئه‌گه‌رێن زێده‌بوونا تێكچوونێن ده‌ماران ل جیهانێ بۆ زێده‌بوونا تێكرایێ بناڤسالڤه‌چوونێ یێ ئاكنجیێن جیهانى ڤه‌گه‌ڕاندینه‌.