هەلبژارتن پرۆسەکا دیمۆکراسی یا گرنگە ژ بۆ پتر شەفافیەتێ و پشكداریكرنا کاریگەر یا ئەندامان د بڕیاردانێ دا. هەلبژارتن میکانیزمەکا جەوهەرییە ژ بۆ پشتراسبوونێ ژ زڤڕینا دەستهەلاتێ دناڤا حزبێ دا، چالاککرنا بنەمایێن شەفافیەتێ و بهێزکرنا پابەندبوونێ یه‌ب بنەمایێن دیموکراسیەتێ.

گرنگییا هەلبژارتنان د ناڤا حزبان دا

هه‌لبژارتنێن ناڤخۆ ڕێکەکا کاریگەرە بۆ پێشڤەبرنا دیمۆکراسیێ  دناڤا حزبێ دا ب ڤان رێکان:

1. بلندکرنا شەفافیەت و لێپرسینێ : 
هه‌لبژارتن دەرفەتێ دەدەتە ئەندامان بۆ هه‌لبژارتنا ڕاستەوخۆ یا سەرکردە و نوێنەرێن خۆ، ئەڤە ژی شەفافیەتا بڕیاردانێ زێدە دکەت.
2. نویکرنا خوینێ : 
هه‌لبژارتنێن حزبێ دێ رێکێ ب ڕووخسارێن نوی و بیرۆکێن داهێنەر دەت بۆ پێکهاتا رێڤەبرنێ.
3. زێدەکرنا رێژا بەشداریکرنێ : 
هەلبژارتن هاندانا ئەندامان د دەت پتر پشكدارى چالاکیێن حزبی و سیاسی ببن، ئەڤەژی پشكدارى یه‌ د هاندانا ژیانا حزبی دا.
4. بنیاتدانانا باوەریێ : 
هه‌لبژارتنێن ناڤخۆیی باوەریێ د ناڤبەرا ئەندامان و سەرکردایەتیێدا ب هێز دکەن، چونکی ئەندام هەست دکەن کو دەنگەکێ کاریگەر یێ هەی د بڕیارێن پارتا خودا.

هه‌لبژارتنێن ناڤا حزبان هەژمارەکا رێکاران بخوڤە دگریت:

1. ڕاگەهاندنا هه‌لبژارتنان: 
پێتڤیە حزب ب فەرمی هه‌لبژارتنان ڕابگەهینیت و د دەمێ پێتڤی دا، بۆ وێ یەکێ رێکێ ب ئەندامان بدەت خۆ ئامادە بکەن و خۆ کاندید بکەن.
2. دیارکرنا مەرجان: 
دانانا رێنمایێن ڕوون بۆ کاندیدکرن و دەنگدانێ، ب مەبەستا پشتراستبوون ژ دەرفەتا یەکسانیێ بۆ هەمی ئەندامان.
3. پێکئینانا لیژنەکا هه‌لبژارتنان : 
دانانا لیژنەکا سەربەخۆ بۆ سەرپەرشتیکرنا هه‌لبژارتنان، بۆ پشتراستبوون ژ دەستپاکی و شەفافیەتێ.
4.  ڕێکارێن دەنگدانێ : 
بکارئینانا میکانیزما دەنگدانا شەفاف و باوەرپێکری، چ ئەلکترۆنی بیت یان کاغەز.
5. ڕاگەهاندنا ئەنجامان : 
ڕاگەهاندنا ئەنجامان ب شەفافیەت، و پێشکێشکرنا ڕاپۆرتا هیر لسەر پرۆسا هه‌لبژارتنان.

سەرەڕای گرنگیا هه‌لبژارتنێن ناڤا حزبێ، هەروەسا دێ ڕووبڕووی هندەک هەڤرکیا بیت، ژ وانا:

1. دەستکاریکرن و ساختەکاری : 
پێکولێن دەستکاریکرنا ئەنجامان یان سەختەکاریێ، کو دێ زیانێ ب پرۆسێ گەهینیت.
2. دابەشبوونا ناڤخویی : 
هەڤرکیا هه‌لبژارتنان ڕەنگە ببیتە ئەگەرێ دابەشبوون و ململانێ دناڤا حزبێ دا، ئەگەر ب شێوەیەکێ ژیرانە نەهێتە برێڤەبرن.
3. نەبوونا شەفافیەتێ : 
نەبوونا ڕوونکرنێ د ڕێکار و ستاندارداندا ڕەنگە ببیتە ئەگەرێ ژ دەستدانا باوەریێ د پرۆسا هه‌لبژارتنان دا.

ل دوماهیێ دێ بێژم هه‌لبژارتنێن ناڤخویی یێن پارتێن سیاسی پرۆسەیەکە بۆ پێشڤەبرنا دیموکراسی و شەفافیەتێ و بەشداریکرنا کاریگەر یا ئەندامان.
سەرەرای وان هەڤرکیێن روویبرووی دبن، لێ دێ هەر مینیت باشترین پرۆسە ژ بۆ گەرەنتیکرنا خوینا نوی دناڤا سەرکردایەتیا پارتان دا، بەرپاکرنا باوەریێ دناڤا ئەندام و سەرکردایەتیێ دا، دیسان پابەندبوون ب ستانداردێن دیموکراسیەتێ د هەمی قوناغێن پروسا هەلبژارتنان دا، حزبێن سیاسی دشێن بەردەوامیێ بدەنە سەرکەفتنا خو بۆ بدەستڤەئینانا ئارمانجێن خو و خزمەتکرنا خەلکێ خو. 

کاروان سالح 
قوتابیێ ماستەرێ ب سیاسەت و پەیوەندیێن نیڤدەولەتی (زانکویا کوردستان هەولێر)