ڤه‌مان فه‌یسه‌ل

په‌ڕله‌مانتارێ به‌رێ یێ كوردستانێ

ئەم بەحسێ دەستوری و یاسایی بوون و نەبوونا دادگەها فیدرالى ناكه‌ین، ژبەرکو د ئەسل دا و لدویف هەمی سەنەدێن یاسایی کار و بریارێن وان چ رەوایەتیەك نینە، لێ دگەل هندێ سیاسی و پەرلەمان و حکومەتا عێراقێ د نوکە دا دەست بۆ لێدان و راکرنا ڤێ دادگەهێ نابه‌ن ئەگەر ژی د زورن، یێن هەری بەرچاڤ :

ئەدا و کارێ دادگەها فیدرالى  پتریا جاران و بهەمی رەنگا جهێ ڕازی بوون و دلخازیێ یە بۆ دەستهەلاتا عێراقێ و زەلامێن ئاینی و دەولەتێن دەستێ وان ب ئاشکرایی و ڤەشارتی د عێراقێ دا، ل پەی دەرکرنا هەر بڕیارەکێ ب ڕون و ئاشکرا دەست خوشیێ لێ دکەن و پشتەڤانیا بەردەوام بو دیاردکەن هەتا ژلایێ وەلاتێن دەوروبەر ژى.

د کورت ماوە دا سەر ڕاست کرن یان دەرکرنا یاسایەکا نوی بۆ بەردەوامیا کارێ ڤێ دادگەهێ د پەرلەمانەكێ شلقایی و ژبەرێك چویی دا گەلەک یا گرانە ل دەمەکی ڕازی کرنا خەلکێ دەرڤەی پەرلەمانی و ڤەکێشایی ژ پەرلەمانی بۆ دڤێت ئەڤە ژی گرێدایە ب کومەکا پێکگهورا.

دەرکرنا یاسایەكا بەردەوام ژ رویێ شوەیی (شكلي) دبیت هندەك گوهورینێن گەلەك سڤک بکەت بەلێ ژ رویێ بابەتی (موضوعي) چ گوهرینەكا جادووگەری ناکەت داکو له‌ز د دەرکرنا ڤێ یاسایێ بێت کرن ئانکو هەمان فورم دێ بەردەوام بیت.

یاسا ڤێ دادگەهێ ژلایێ مام برێمەری (عمو بريمر) هاتیە دەرکرن، ترسا هندەکایە : دەست برن بۆ ڤێ یاسایێ دبیت تەنگاڤی و هەلاویستنەك دی بسەر عێراقێ دا بینیت و ئێدی ب حەیات نەبن خودان ئەڤ دەستهەلاتا گرنگ. وەک یاسا نەفت و گازێ و گەلەک بابەتێن دی یێن هەستیار.

ل نوکە کارێ ڤێ دادگەهێ یێ بەردەوامە وب هەمی رەنگا و ژهەمی لایەکی ڤە سەرەدەری و کار یێ دگەل دهێتە کرن، ده‌م بۆ ده‌مى بڕیارێن دژوار دژی هەرێما کوردستانێ دەردئێخیت چ وەك بریارا نە یاسایی بوونا ریفراندۆمی بیت یان هەلوەشاندنا یاسا نەفت و گازێ و خانەنشینیێ بیت یان ژی لێ برینا بەشێ کێمێ بودجەیێ بیت رەنگە ڤان بریارا ل کورت خایەن چ ڕەنگڤەدان نەبن لێ بەردەوامیا عێراقێ ب ڤی فورمی ل درێژ خایەن بێ گومان دێ کاریگەریەك نەرێنی هەبیت.

سوبەهی روژا سێ شەمبێ رێکەفتی 31/01/2023 دادبینیەك دی یا یاسایێ ژلایێ دادگەها دەستوری یا بلند/العراق ڤە لسەر بەردەوامیا کارێ پەرلەمانێ کوردستانێ برێڤە چیت کو ژلایێ ئوپوزسیونێ ڤە لسەر دەستهەلاتا هەرێما کوردستانێ هاتیە تومار کرن; کو سێ کاودانن:

• بڕیار ل بەردەوامیا کارێ پەرلەمانی ژلایێ شێوەی ڤە ئەرێنی یە، لێ دێ بیت کارت و سەنه‌دەکەك نەرێنی د دەستێ هندەک هێزێن سیاسی دا هەم ماف ژ خەلکێ بێت ستاندن و رایا خەلکى بێ نرخ ببیت هەم ژی لدویف حەز و ئارەز و ئامادەیا خو هەلبژارتنا ئەنجام بدەن ئەڤە ژی شێواندنا دیموکراسیەتا هەرێمێ یە و یاسایی کرنا بێ یاسایی یە. دبینین ئەڤ ئەگەر بڕیارە یا دویر بیت بهێتە دان.
• بریاردان ل سەر نە دروستیا درێژکرنا تەمەنێ پەرلەمانی گرانی و کریزەك دیە بۆ فورمێ سیاسی - یاسایی یێ هەرێما کوردستانێ کو چ کاودان درێژکرنێ نا پەژرینن، بەلێ ل درێژ ماوەدا ڤەجنقینا فورمێ سیاسی یێ کوردستانێ یە و لێکدان و قائیم کرنا پایێن دیموکراسیەتێ یە.
• رەد دەعوا: خۆ بێ دەنگ کرن و مایى تێ نە کرنە ل ره‌وشا هەرێمێ ل هندەک بابەتاندا، ( خير الأمور أوسطها).

سەرەڕایی وان هەمی کێماسی و قەباحەتێن دەستوری و یاسایی ل عێراقێ هەین هێشتا ئەڤ دادگەهە لە سەر گەلەک کەیسا یا بێ دەنگە نەخاسمە یێن ب هەرێما کوردستانێ ڤە گرێدایی ئەگەر بەشەک ڤێ بێ دەنگی نە رابوونا وان بیت ب بەرپرسارەتیا خو بەشێ هەرێ مەزن یێ ڤێ بدەنگیێ ئەمن ژبەرکو وەکو لڤاندن و لێدانێن یاسایێ رێکێن وەرگرتنا مافانە دڤێت دەرحەق ڤێ دەشێ و نەرەواتیا دا دەستهەلات و نوێنەرێن مە لڤوك و رژدتربن وکارێ وان یێ سەرەکی ئازراندنا بابەتێن نە ڕەوا بییت نەك ژلایێ میدایێ ڤە بتنێ بەلکو ژلایێ یاسایی ژی ڤە.

حەتا کو هەرێما کوردستان وەك پارچەك یا دانەبری بیت ژ عێراقێ د ژیانا خو یا سیاسیی دا بدانە پاش و گیروکرنا ڤان بابەتا و ب کوشتنا دەمی و گوهرینا سەروسیما و کارەکتەرێن عێراقێ قورتال نابیت بەلکو دڤێت تیمەک یاسایی ژ پارێزەر و دادوەرێن خانەنشین و نوێنەر و سیاسیێن بهێز و شیان ئامادە بکەت و بەرەنگاریی دگەل ڤان بابەت و کەیسا دا بکەن.