راوەستیانەک ل سەر شەڕێ حەماس و ئیسرائیل

بەلاڤ بکە

 

 

ئیسماعیل چالی

شاره‌زایێ له‌شكه‌ری

 

کەرتێ غەززە دکەڤیتە سەر دەریایا ناڤەڕاست بـ درێژاھییا 40 کیلۆمەتران و پاناتییا 15 کیلۆمەتران، ل سەر رووبەرێ 365 کیلۆمەترێن دووجا، نزیکی 1.33% ژ ئاخا فەلەستینێ (ئیسرائیل)ێ پێکدئینیت. لـ سالا 1948ێ نەکەفتە ژێر دەستھەلاتا ھێزێن ئیسرائیلێ.

ئەڤە چەندین سالە کەرتێ غەززە لـ بن دۆرپێچا ئیسرائیلێ و ئەمریکا دایە، نوکە د دەستێ تەڤگەڕا حەماس و چەند گرۆپێن دی یێن بچویک دایە، کو حەماس تەڤگەڕەکا ئیخوانی و جیھادی یە، ئیران و بەرەیێ بەرگریێ (محور المقاومة) پشتەڤانییا وێ دکەن. ئەڤە چەندین سالە شیایە ل ڤێ دەڤەرا بچویک خۆ بپارێزیت بەرانبەر بھێزترێن ھێزا سەربازی و پێشکەفتیترین تەکنولوژیایا سەربازی لـ جیھانێ.

کەتائیب عزالدین قەسام بالێ سەربازی یێ تەڤگەڕا حەماس لایەنێ سەرەکییە کو بەڕەڤانیێ لـ کەرتێ غەززە دکەت دگەل تەڤگەڕا جیھادا ئیسلامی و چەند گرۆپێن دی یێن بچویک کو هژمارا چەکدارێن وان گرۆپان نزیکی 10.000 چەکدارن.

لـ سالێن بۆری، چەندین رویبرویبوون و پێکدادان دناڤبەرا حەماس و سوپایێ ئیسرائیلێ رویدانە، پترییا وان شەڕ و رویبرویبوونان شەڕێ مووشەکان و ھێرشێن سنووردار بوون، چونکی حەماس خۆدانا چەندین جۆرێن مووشەکێن دویرھاڤێژ و مامناوەندە، دیارترین وان مووشەکێن د دەستێ حەماس دا، مووشەکا "عەیاش"ە کو مەودایێ وێ دگەھیتە 250 کیلۆمەتران، ل سالا 2021ێ لـ دژی فرۆکەخانەیا رامون لـ باشوورێ ئیسرائیلێ بکارئینا.

ھێرشا حەماس یا ڤێ جارێ یا جیاواز بوو ژ ھێرش و پێکدادانێن بەرێ، کو د ئێک دەم دا ھێرشا زەمینی و ئەسمانی و دەریایی کرە سەر وان دەڤەرێن دەوروبەرێن کەرتێ غەززە و چەندین بارەگایێن سەربازی یێن ئیسرائیلێ داگیرکرن و سەدان ئەفسەر و سەرباز و کەسێن سڤیل کوشتن و ژمارەیەکا زۆر یا سەربازێن ئیسرائیلێ ژی دیل گرتن. ئەڤە ئێکەم جارە د دیرۆکا خۆدا حەماس ڤێ تەکنیکا نوی یا سەربازی بکاربینیت، سوپایێ ئیسرائیلێ تووشی شلەژانەکا مەزن کر .. لـ دویڤ وان ژێدەرێن بەحس لێکری نزیکی 1000 چەکدارێن حەماسێ پشکداری د ڤێ ھێرشێ دا کرینە..

حەماس د ڤێ ھێرشێ دا تەکنیکا "ژنشکیڤە ـ لـ ناکاو ـ لەپر - سوپرایز" بکارئینا، کو د زانستێ سەربازی دا کارتێکرنەکا مەزن ل سەر ئەنجامێن ھەر ھێرشەکێ ھەیە ئەگەر ب شێوازەکێ راست و دروست بهێتە بکارئینان، کو دیارترین بنەمایێن ڤێ تەکنیکێ "نھێنی، زیرەکی، لەز، خۆڤەشارتن"ن. فەرماندێ دیار یێ ئەلمانی (رۆمل) لـ شەڕێ جیھانی یێ دووێ یێ ب ناڤودەنگ بوو ژ بۆ بکارئینانا تەکنیکا "ژنشکیڤە ـ سوپرایز" لـ دژی سوپایێ بریتانی لـ ئەفریقیا ھەتا ناڤێ وی چوویە د دیرۆکا سەربازی دا، بەلێ حەماس گەلەک زیرەکتر و رێکوپێکتر لـ روملی ئەڤ تەکنیکە بکارئینا ھەتا شارەزایێن سەربازی ب زەحمەت شیان شرۆڤە بکەن.

حەماس د ڤێ تەکنیکێ دا شیا سیستەمێ بەڕەڤانییا ئیسرائیلێ و ھەوالگریا ب ناڤودەنگ یا ئیسرائیلێ (مۆساد) ببڕیت و دربەکا مەزن لـ ھێزێن ئیسرائیلی بدەت بێی کو ھەست پێبکەن.

حەماس پێدڤی ب دەمەکێ درێژ بوو ھەتا شیای خۆ ئامادە بکەت بۆ ڤێ ھێرشا مەزن، دەزگەهێ مۆسادا ئیسرائیلی نەشیا لـ دەمێ خۆ ئامادەکرنێ پلانا وان ئاشکەرا بکەت، ھەروەسا لـ دەمێ ئەنجامدانا ڤێ پلانێ سیستەمێ بەڕەڤانییا ئیسرائیلی و ھێزێن دەوروبەرێ کەرتێ غەززە نەشیان بەرامبەر ڤێ ھێرشا حەماس خوە ڕابگرن.

نوکە لـ دەف ھەموویان یا رۆن و ئاشکەرایە، کو مووشەکێن قەسام ئەفسانەیا سیستەمێ بەڕەڤانییا ئیسرائیلی ئێخستە ژێر چەند پرسیاران، کو د دەمەکێ کێم دا ھزاران مووشەکێن قەسام شیان سیستەمێ بەڕەڤانییا ئیسرائیلێ ببڕن و بگەھنە جھێن ھەستیار یێن ئیسرائیلێ و زیانێن مەزن یێن سەربازی و سیاسی و ئابووری و جڤاکی گەھاندنە ئیسرائیلێ. ئەڤە ئێکەمین جارە د دیرۆکا شەڕێن حەماس و ئیسرائیلێ دا هژمارەکا ھندە زۆر یا مووشەکان ئاراستەی ئیسرائیلێ بهێنە کرن و مەودایێن دویر و نزیک یێن ئیسرائیلێ بپێکن، خەلکێ ئیسرائیلێ د ترسەکا مەزن دا دژین، لـ بن ژێرزەمینان دا خۆ ڤەشارتینە.

لـ دویڤ میدیا و لێدوانێن فەرمی یێن ئیسرائیلێ، ژ سالا 1973 و ھەتا نوکە ئیسرائیل بەرهنگاری ھێرشەکا ھندە مەزن نەبوویە، ژ وی دەمی ئەڤە ئێکەم جارە ئیسرائیل بـ فەرمی شەڕی ڕابگەهینیت و نەتەنیاھۆی ب رۆن و ئاشکرایى گۆت ئیسرائیل د رەوشەکا خراپ دایە.

ژ لایێ سەربازی ڤە، حەماسێ سەرکەفتن ل سەر بھێزترین و پێشکەفتیترین سوپایێ رۆژھەلاتا ناڤەڕاست بدەستڤەئینایە، ھەر چەند بەرسڤا ئیسرائیلێ یا توند بیت ل سەر کەرتێ غەززە کو نەتنیاھۆ بێ وێنە وەسف کر، لێ "توفانا ئەقسا" دێ د دیرۆکا سەربازی دا بێ وێنە ھێتە نڤیسین.

ئەڤە شەڕەکێ گەلەک ھەستیارە، دەولەتێن پەیوەندیدار گەلەک ب ھەستیاری سەرەدەریێ دگەل ڤی شەڕی دا دکەن، ترسا ھندێ ھەیە ئەڤ شەڕە بۆ لوبنان و سووریا و یەمەن و ئیراقێ تەشەنە بکەت، لـ وی دەمی دێ بەرژەوەندیێن ئەمریکا و رۆژئاڤا کەڤنە د مەترسیا ھێرشێن بەرەیێ بەرگریێ دا، ئەگەر ئیسرائیل بریارا ژناڤبرنا حەماس بدەت و کەرتێ غەززە داگیر بکەت لـ وی دەمی بەرەیێ بەرگریێ (حزب اللە، حوسی، حەشدا شه‌عبی، میلیشیاتێن شیعە لـ سووریا) دێ پشکدار بن و ئەڤ دەڤەرە دێ کەڤیتە د ئالۆزیەکا مەزن دا، بەلێ لڤینێن نێڤدەولەتی بەرەڤ ھندێ ڤه‌ دچن کو ئەڤ شەڕە ھەر لـ کەرتێ غەززە دەرباز نەبیتە دەڤەرێ، حەماس ژی چەکەکێ ب ھێز د دەستی دایە بۆ ڕاگرتنا شەری یان سنووردارکرنا ھێرشێن ئیسرائیلێ بۆ سەر کەرتێ غەززە ئەو ژی دیلێن ئیسرائیلێ نە، حەماس دێ شێت وان بکاربینیت بۆ ھەر دانوستاندنەکا بۆ ڕاگرتنا شەڕی دھێتە کرن.

لـ دویڤ پێزانینان، حەماس خۆدانا ھزاران مووشەکێن دویرھاڤێژ و مامناوەندە، لـ دویڤ رۆژنامەیا یەدیعوت ئەحرونۆت یا ئیسرائیلی، تەڤگەڕا حەماس خۆدانا 14 ھزار مووشەکێن جۆراوجۆرە .. ئەو مووشەکێن حەماس لـ شەڕێ 2021ێ بکارئیناین ھەتا نوکە بکار نەئیناینە، چونکە حەماس چاڤەڕێی شەڕەکێ دویر و درێژە.

🔸 گرنگترین مووشەکێن که‌تائیب قەسام:

📍 مووشەکا قەسام1، لـ سالا 2001 بکارئینایە و ئاراسته‌ى باژێرێ سدیرۆت کر لـ ئیسرائیل، درێژیا وێ 70سم مەودایێ وێ 3 کیلومەترە.

📍 مووشەکا قەسام2، لـ سالا 2002 بکارئینایە، مەودایێ وێ 9 - 12 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا قەسام3، لـ سالا 2005 بکارئینایە، مەودایێ وێ 15 - 17 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا M75، لـ سالا 2012 بکارئینایە مەودایێ وێ 75 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا سجیل S55 لـ سالا بکارئینایە، مەودایێ وێ 55 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا J80 لـ سالا 2014 بۆ ئێکەم جار ئاراسته‌ى تەل ئەبیب کر، مەودایێ وێ 80 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا R160 بۆ ئێکەم جار ئاراسته‌ى باژێرێ حەیفا کر لـ سالا 2015، مەودایێ وێ 160 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا A120 مەودایێ وێ 120 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا SH85 مەودایێ وێ 85 کیلۆمەترە.

📍 مووشەکا عەیاش لـ سالا 2021 بکارئینا دژی فرۆکەخانەیا ڕامون ل باشووری ئیسرائیل، مەودایێ وێ 250 کیلۆمەترە .. ھەر وەکی لـ دهۆکێ ئاراسته‌ى سلێمانیێ بکەت.

زێدەتر دەربارەی